Om effectief te zijn, is het belangrijk om te weten wat je wilt en waaróm je dat wilt. Of dat nu gaat om een persoonlijk vraagstuk, professionele groei, productiviteit of samenwerking. Coaching kan helpen om die focus te bepalen of te herpakken.

Essenties vinden en realistische stappen bedenken
Mijn vertrekpunt bij het coachen van teams of personen is het terugbrengen van complexe situaties of gevoelens tot essenties: heldere beelden, overtuigingen, patronen of oorzaken. Dat geeft focus: waar gaat het nu echt om? Van daaruit kun je een realistische, volgende (kleine) stap ontwerpen. Zo kom je weer in regie en doorbreek je het vastzitten, de afhankelijkheid of de spanning die je ervaart.

Daarbij maak ik graag gebruik van de theorieën die ik de afgelopen twintig jaar heb ervaren als praktisch toepasbaar en betekenisvol. Zoals ‘mijn’ samenwerkingsdriehoek, karakterstructuren (Veenbaas), het achtveldenmodel (Kessels), de transactionele analyse (Berne), de actietheorie (Argyris&Schön), de sterke punten theorie (Buckingham), de weerstandsmatrix (Knoster), de productiviteitstheorie (Allen) en het polariteitenmodel (Insights®). 

Daarnaast ben ik liefhebber van de zienswijze van Philippa Perry, Beatrijs Ritzema, Esther Perel, Manfred Kets de Vries en Jeffrey Wijnberg. Hun adviezen – variërend van opvoeding en etiquette tot levenskunst en opruim-kwaliteiten, zul je terugvinden in mijn werkwijze. 

Aanpak bij individuele coaching: onderzoeken, duiden en ontwikkelen
In mijn rol als coach werk ik graag vanuit een onderzoeksperspectief: met goed luisteren en kijken, kunnen we je vraagstuk op meerdere niveaus analyseren en duiding geven aan thema’s, dilemma’s of keuzes die hierin besloten liggen. Ik ben ervan overtuigd dat niet ik, maar jijzelf het antwoord op je vragen hebt. Ik luister daarom naar de verschillende niveaus in wat je vertelt – feiten, beleving, overtuigingen, behoeften, angsten, kernwaarden, historie – en ik geef je regelmatig terug wat ik hoor, zie en vermoed, tijdens ons gesprek. Op die manier vind je een nieuw perspectief of andere uitgangspunten om naar je vraagstuk te kijken. Dat kan helpen om er een andere betekenis aan te geven of juist bevestiging te voelen dat je op de goede weg bent.

Door vragen te stellen, samen te vatten en te reflecteren op wat ik tussen de regels door opmerk, kunnen ‘oude’ situaties een nieuwe betekenis krijgen. We kijken naar hoe de verschillende elementen in je vraagstuk elkaar beïnvloeden: is het huidige probleem een gevolg van iets anders of de veroorzaker van waar je nu staat? We komen belemmerende overtuigingen op het spoor en maken deze constructief. We definiëren je sterke punten en kijken hoe deze je in het huidige vraagstuk verder kunnen helpen. Van daaruit werken we toe naar een realistische, eerste stap. Zodat je iets te doen hebt, en we in het volgende gesprek kunnen kijken waar die actie toe geleid heeft.

Aanpak bij teamcoaching: benoemen, categoriseren en aanpakken
Bij teamcoaching staan onderzoek en duiding nog steeds centraal, maar hier nemen benoemen en categoriseren een belangrijke extra rol in. Zodra er spanning of onrust leeft in een groep(je), bestaan er meerdere belevingen naast elkaar: ieder gelooft in zijn eigen versie van de waarheid.

Bij dit type vraagstukken start ik vaak met een onderzoek naar die belevingen, bijvoorbeeld door individuele interviews af te nemen. Deels benut ik die interviews om zelf de balans op te kunnen maken en op basis daarvan een voorstel te doen voor vervolgstappen. Tegelijkertijd zijn die gesprekken vaak al een interventie op zich. Mijn ervaring is dat het aandacht geven aan ieders persoonlijke beleving iets in beweging brengt in het denken en voelen. Omdat ieder zich gehoord voelt, aan het denken wordt gezet of voor het eerst positie moet innemen over dit vraagstuk.

Bij teamcoaching staat voor mij het uitspreken van de verschillende waarheden centraal: door te benoemen hoe ieder de situatie beleeft, en te zorgen dat ieder van elkaar die beleving daadwerkelijk kan horen en respecteren, komt er ruimte voor acceptatie en dat is de start van een oplossing. Het biedt zicht op de belangrijkste verschillen en overeenkomsten. Afhankelijk van de groepsgrootte, zal ik die categoriseren, zodat er heldere thema’s en spanningsvelden naar voren komen. Vaak werkt zo’n analyse als een soort opluchting: het benoemen van de spanning die iedereen voelt, maakt ruimte voor nieuwe gedachten over de oplossing.

Aanpak bij high-impact sessies: doelen stellen en passende tools aanreiken
Als je al weet wat het thema is wat aandacht behoeft in jouw team, kunnen we werken met een high-impact sessie. Een bijeenkomst (variërend van twee tot vier uur, soms met een herhalingsbijeenkomst na enkele maanden) waarin de groep zich die specifieke kennis of vaardigheden leert eigen maken. Bijbehorende theorie (bijvoorbeeld ‘mijn’ samenwerkingsdriehoek, de actietheorie van Argyris & Schön, de waarderende benadering van Buckingham e.a. of werken met een kleurentheorie zoals Insights®) benutten we wanneer nodig en relevant. Zo’n bijeenkomst vraagt dus een zorgvuldige voorbereiding: wat wil je bereiken met de sessie,  waarom is het nu belangrijk voor dit team en hoe zie je of je daarin geslaagd bent? Hoe beter we van tevoren bepalen wat er bereikt moet worden, hoe beter de resultaten.

Lees meer over teamcoaching, individuele coaching of high-impact sessies.